Diabetische retinopathie en diabetisch macula-oedeem
Hoe werkt het oog?
Het netvlies (de retina) is de binnenste laag van het oog. Ze bekleedt de 
achterzijde van het oog en bevat miljoenen cellen, die het licht opvangen. Het centrum van het netvlies bevat het grootste aantal lichtgevoelige cellen. Deze zone is dan ook zeer belangrijk voor het zicht en wordt de macula (gele vlek) genoemd. Retinopathie is een verzamelnaam voor de verschillende aandoeningen die de retina of het netvlies aantasten. Bij diabetes wordt echter de term diabetische retinopathie gebruikt. Lees hier meer informatie over diabetische retinopathie en diabetisch macula-oedeem en de behandeling ervan.
Wat is diabetische retinopathie?
Wanneer uw diabetes minder goed onder controle is, is er een overvloed aan suiker in het bloed aanwezig. Dit kan de kleine bloedvaten van het oog aantasten. In dat geval spreken we van diabetische retinopathie. Gemiddeld gezien komt dit voor 15 jaar na het stellen van de diagnose diabetes.
Deze sluipende oogziekte ontwikkelt zich op twee verschillende wijzes. Deze kunnen zich echter ook samen voordoen:
- Retinale ischemie: We spreken van retinale ischemie wanneer de bloedvaten van het netvlies verstopt raken. Als gevolg hiervan komt er minder/geen bloed meer toe bij het netvlies.
- Diabetisch macula-oedeem: Indien er een overmaat van suiker in het bloed aanwezig is, kan dit leiden tot een beschadiging van de bloedvatwanden. Dit heeft als ernstig gevolg dat de bloedvaten verzwakken. Daardoor kan er vocht lekken en zich vervolgens ophopen in het netvlies, zoals op de figuur te zien is. In het geval dat het vocht zich opstapelt ter hoogte van de macula, wordt de term diabetisch macula-oedeem gebruikt.
Wat zijn de symptomen van diabetisch macula-oedeem?
In eerste instantie leidt diabetisch macula-oedeem tot geen ongemakken of symptomen. Naarmate de ziekte vordert en het vocht alsmaar meer opstapelt, kan uw zicht echter afnemen. Patiënten nemen soms ook een vervormd, gebogen beeld waar of een zwarte, centrale vlek in hun gezichtsveld.
Belang van een regelmatige controle
Wanneer bij een patiënt diabetes wordt vastgesteld, is een jaarlijks onderzoek bij de oogarts sterk aangeraden. Dit om diabetische retinopathie vroegtijdig op te sporen.
Onderzoeken en behandeling
In eerste instantie is het belangrijk om de diabetes onder controle te houden. Laat uw suikergehalte en bloeddruk nauw opvolgen. Ook preventieve oogcontroles zijn essentieel bij de behandeling en opvolging van diabetische retinopathie. Een jaarlijks bezoek aan de oogarts is dan ook aangeraden.
Screenings- en controleonderzoeken:
- Oogfundusonderzoek: De oogarts bekijkt het netvlies m.b.v. de spleetlamp. Dit is volledig pijnloos. Enkel kan u nadien tijdelijk lichtjes verblind zijn.
- Angiografie: Na het inspuiten van contrastvloeistof in de arm, verspreidt deze kleurstof zich naar de bloedvaten van het netvlies. Zo is het mogelijk om de bloedvaten van het netvlies in beeld te brengen.
- OCT-onderzoek: Met behulp van een OCT brengen we de verschillende lagen van het netvlies in beeld. Zo kunnen we macula-oedeem enerzijds opsporen en anderzijds de evolutie ervan opvolgen in de tijd.
LET OP! Voor bovenstaande onderzoeken zullen uw beide pupillen pijnloos verwijd worden met behulp van oogdruppels. Neem dus zeker enkele voorzorgsmaatregelen:
- Kom met het openbaar vervoer of breng een chauffeur mee. U mag namelijk 2-3 uur na het onderzoek niet met de wagen rijden.
- Breng een goede, beschermende zonnebril mee. Na het onderzoek kunnen uw ogen lichtgevoelig zijn.
Bron: Novartis. (2020) Wat u moet weten over diabetische retinopathie en diabetisch macula-oedeem. Novartis Pharma NV. https://www.eyecenter.be/wp-content/uploads/info_corner/lucentis_patient_brochure_dme-nl.pdf
